LIVE
უსმინე პირდაპირ ეთერს

კონკრეტული გეგმა გვაქვს და ის ცაში ნასროლი დაპირებები არაა – ინტერვიუ ელენე ხოშტარიასთან

საფეხმავლო სივრცეები, შოპინგცენტრები და ამით სტიმულირებული კერძო ბიზნესი, ბაღები შშმ პირებისთვის დღის ცენტრებით, ავარიული სახლების, უბნების რეაბილიტაცია, მომატებული პენსია და სოციალური დახმარება – ეს  “ევროპული საქართველოს” თბილისის მერობის  კანდიდატის, ელენე ხოშტარიას, გეგმებია იმ შემთხვევაში, თუ  მერი გახდება.

ელენე ხოშტარია „ფორტუნასთან“ მის უპირატესობებზე საუბრისას  ამბობს, რომ მის გვერდით გამოცდილი პოლიტიკოსები არიან და შეცდომების გააზრების გამოცდილებაც აქვთ. კიდევ ერთი შესაძლო უპირატესობა, რაზეც  ელენე ხოშტარიას თავად არ უსაუბრია, თუმცა იმ პირობებში, როცა ქართულ პოლიტიკაში ქალთა მონაწილეობის ნაკლებობაა და ამას როგორც ადგილობრივი არასამთავრობოები, ასევე საერთაშორისო პარტნიორებიც ხაზს უსვამენ, მაინც უნდა აღინიშნოს, რომ ის თბილისის მერობის ერთადერთი ქალი კანდიდატია.

  • რა არის თქვენი  უპირატესობები, რის გამოც მოსახლეობამ უნდა აგირჩიოთ?

ელენე ხოშტარია: მოსახლეობის ნაცვლად ვერ ვისაუბრებ, ცხადია, მაგრამ ყველაზე მნიშვნელოვანია, რას სთავაზობ მათ, რა ტიპის გუნდია შენთან, აქვს თუ არა რაღაცის გაკეთების უნარი. ვფიქრობ, ჩვენი შეთავაზებები პასუხობს ყველა გამოწვევას ქალაქში, დაწყებული სოციალურით, გაგრძელებული ეკონომიკური გამოწვევებით, გარემოს მოწესრიგების თვალსაზრისით.  

ვფიქრობ, „ევროპული საქართველო“ ერთადერთი გუნდია, სადაც, ერთი მხრივ, არის საქმის კეთების რეალური გამოცდილება და მეორე მხრივ, შეცდომების გააზრების გამოცდილება, რაც ასევე ძალიან მნიშვნელოვანია და არც ერთ გუნდს არ გააჩნია. ზოგი ხელებს იშვერს სხვების მიმართულებით, ზოგი საერთოდ შეცდომას არ აღიარებს. ჩვენ გავიარეთ ის პროცესი, როცა შეგვიძლია, ობიექტურად შევაფასოთ, მათ შორის, ჩვენი საქმიანობა. გვყავს ძალიან გამოცდილი პოლიტიკოსები ამ მხრივ, ასევე ახალი პოლიტიკოსები და ვფიქრობ, ეს არის უპირატესობა, რაც ჩვენ გაგვაჩნია. თუმცა, საბოლოო ჯამში, საზოგადოების გადასაწყვეტია და მე ვიცი, რომ ზოგადად, საზოგადოებაში განწყობები მძიმეა ნებისმიერი პოლიტიკოსის მიმართ იმიტომ, რომ ძალიან ბევრჯერ აქვთ გული გატეხილი და ძალიან რთულია, ზოგადად, ნდობის მოპოვება.

 

„ევროპული საქართველო“ ერთადერთი გუნდია, სადაც, ერთი მხრივ, არის საქმის კეთების რეალური გამოცდილება და მეორე მხრივ, შეცდომების გააზრების გამოცდილება, რაც ასევე ძალიან მნიშვნელოვანია და არც ერთ გუნდს არ გააჩნია.

 

  • რა არის თქვენი მთავარი საარჩევნო დაპირება ან დაპირებები?  

ელენე ხოშტარია: ჩვენ გვაქვს კონკრეტული გეგმა, ეს არ არის ცაში ნასროლი დაპირებები, ეს არის პრობლემებიდან გამომდინარე და ამ პრობლემების გადაჭრის ხედვაა. გეგმას ვეძახი იმიტომ, რომ ესაა არა იდეალური სამყაროს დახატვა, არამედ ის, რისი მიღწევაც შეგვიძლია მოკლევადიან და გრძელვადიან პერიოდში. ძალიან მნიშვნელოვანია, გარდა იმისა, რასაც მე მოვასწრებ ოთხ წელიწადში, ასევე ვიცოდეთ შემდეგ ოთხ და ათ წელიწადში რა უნდა გაკეთდეს იმიტომ, რომ აგურს მეორე თუ არ დაედო და მუდმივად ამ აგურებს გადავაგდებთ, ან იფშხვნება ისინი, მაშინ უბრალოდ, არ აშენდება და არ გაკეთდება საქმე. 

პირველი საკითხი, ეს არის უმძიმესი სოციალური ფონი ჩვენს ქალაქში და აქ, რა თქმა უნდა, ცენტრალური ხელისუფლება ძალიან მნიშვნელოვანია, მაგრამ მერიას აქვს სოციალური ფუნქციები და ვალდებულებები და ასევე რესურსი, რომ ამას მიხედოს. მთავარი პრობლემა დღეს არის ის, რომ იმის ნაცვლად, რესურსი მიდიოდეს გაჭირვებულ ადამიანებთან, იმათთან, ვისაც სახელმწიფოს თანადგომა სჭირდება, ეს ფული მიდის ჩინოვნიკებზე და მაღალჩინოსნებზე. ჩვენ ვიცით, რომ, მაგალითად, 12 მილიონი წელიწადში იხარჯება პრემიებზე, დანამატებზე. ფუფუნების საგნებზე იხარჯება უამრავი თანხა,  იზრდება დეპარტამენტები, რომლებსაც ფუნქცია არ გააჩნია, არანაირი საჭიროება ამხელა დეპარტამენტების არ არის. თუმცა, როგორც წესი, სანამ ხელისუფლებაში მოდიან, ყველა ძალა ხედავს ამ პრობლემას, ყველა აპელირებს ამაზე, თუმცა ეს პრობლემები კვლავ არის.

 

 

ჩვენ გვაქვს კონკრეტული გეგმა, ეს არ არის ცაში ნასროლი დაპირებები, ეს არის პრობლემებიდან გამომდინარე და ამ პრობლემების გადაჭრის ხედვაა.

 

  • როგორ აპირებთ ამ პრობლემების მოგვარებას?

ელენე ხოშტარია: ძალიან კონკრეტულად. ნაცვლად იმისა, რომ ხარჯები, რაც ჩვენ დავთვალეთ და ესაა, დაახლოებით, 200 მილიონი, არასაჭირო ხარჯები, რომელიც მიდის  ინფრასტრუქტურაში, პრემია-დანამატებში იფლანგება, რბილი ავეჯის შეძენაში, ზედმეტი მანქანების ყიდვაში იხარჯება, ასევე საწვავში წასული ხარჯებია და ამის ნაცვლად შესაძლებელია, მიიმართოს პენსიონერებზე, სოციალურად დაუცველებზე, შშმ პირების პრობლემებზე.

პენსიონერებისთვის შეგვიძლია 50 ლარის დამატება მერიიდან და ასევე სოციალურად დაუცველებს, საშუალოდ, სხვადასხვა კრიტერიუმების, ქულების მიხედვით, 70 ლარის დამატება.  ესაა ის, რაც ამ უსამართლობას გამოასწორებს. თუმცა, რა თქმა უნდა, არც სოციალურად დაუცველის პერსპექტივაა ნათელი, როცა შენ 70 ლარის მომატებას ჰპირდები იმიტომ, რომ ბევრად მეტს იმსახურებენ ეს ადამიანები და არც პენსიონერისთვის არის (დამატებით) 50 ლარი საკმარისი. ყველაზე მნიშვნელოვანი, რაც მთლიანად გააჯანსაღებს ქალაქს, ესაა ეკონომიკური განვითარება და სამუშაო ადგილების შექმნა.

 

ძალიან მნიშვნელოვანია, გარდა იმისა, რასაც მე მოვასწრებ ოთხ წელიწადში, ასევე ვიცოდეთ შემდეგ ოთხ და ათ წელიწადში რა უნდა გაკეთდეს.

 

  • როგორ უნდა შეიქმნას ეს სამუშაო ადგილები?  

ელენე ხოშტარია: ჩვენ, ცხადია, ეკონომიკის პოლიტიკის განმსაზღვრელები არ ვართ, მაგრამ ქალაქს შეუძლია სამუშაო ადგილების შექმნის სტიმულირება, თუ სწორად მიმართავს ინიციატივას, პროექტებს, ფინანსურ რესურსს. ყველა ის პროექტი, რომელსაც ჩვენ ქალაქს ვთავაზობთ, საბოლოო ჯამში, შექმნის, დაახლოებით, 30-35 000 სამუშაო ადგილს. რა თქმა უნდა, რიცხვი პირობითია, მაგრამ ვითვლით იმის მიხედვით, თუ რამხელა ინვესტიცია შეიძლება,  ჩაიდოს ქალაქში. დაახლოებით მილიარდლარიანი ინვესტიცია და ამაში ვგულისხმობ კერძო ფულს და  ასევე სახელმწიფოს მონაწილეობაა საჭირო მნიშვნელოვან პროექტებში. მაგალითად, სატვირთო რკინიგზის გადატანა, როგორც გადატანის პროცესში, ასევე მის შემდეგ, მოიტანს ეკონომიკურ განვითარებას, შექმნის სამუშაო ადგილებს. ეს არის გამოთავისუფლებულ ადგილას ახალი პროექტები, ჩვენ არ უნდა დავუშვათ შეცდომა და კორპუსები არ უნდა ავაშენოთ, როგორც ხშირად ხდება ხოლმე. აქ უნდა გვქონდეს გონივრული ურბანული განვითარება, რომელიც არ დააზიანებს ქალაქის არც იერს, არც ეკოლოგიას, არც გადაადგილების კუთხით შექმნის პრობლემას. ჩვენი გეგმაა, რომ აქ შეიქმნას ცენტრალური პარკი, საფეხმავლო სივრცეები, საოფისე ფართები და საბოლოო ჯამში, ეს ძალიან დიდ სტიმულს მისცემს და ხელს შეუწყობს მცირე ბიზნესს. იქნება სავაჭრო ცენტრები, კაფეები და მაღაზიები და, დაახლოებით, 10 000 სამუშაო ადგილის შექმნა შეგვიძლია, მხოლოდ ამ პროექტიდან ვივარაუდოთ. ასევე, ჩვენ გვაქვს ავარიული სახლების რეაბილიტაციის გეგმა და ზოგადად უბნების რეაბილიტაციის. აქ საუბარია ჩუღურეთის, სვანეთის უბნის მთლიანად რეაბილიტაციაზე, ასევე მეტეხის უბნის რეაბილიტაციაზე ისე, რომ მივიღოთ მთლიანად რეაბილიტირებული ცენტრი.

 

როგორც წესი, სანამ ხელისუფლებაში მოდიან, ყველა ძალა ხედავს ამ პრობლემას, ყველა აპელირებს ამაზე, თუმცა ეს პრობლემები კვლავ არის.

 

  • პერიფერიებთან დაკავშირებით თუ გაქვთ გეგმები?

ელენე ხოშტარია: კი, მივალ იქამდე. რეაბილიტაციის პროცესი სამუშაო ადგილების შექმნის შესაძლებლობას მოგვცემს, რადგან ეს არის ინვესტორთან პარტნიორობა იმ პირობებით, რაც აუცილებელია ნორმალური რეაბილიტაციისთვის და, როცა ეს გაკეთდება, ეს მისცემს ქალაქს ეკონომიკურ სტიმულს იმიტომ, რომ განვითარდება მცირე ბიზნესი, მოიზიდავს ტურისტებს.  

მესამე მიმართულება არის ყოფილი სამრეწველო ტერიტორიების გამოყენება, სწორედ გარეუბნებში ძირითადად. ესაა ავჭალა, სამგორი, თემქა, ნაძალადევი, ისანი. ჩვენი ქალაქის, დაახლოებით,  17%-ზე არის მიგდებული, უფუნქციოდ დარჩენილი ქარხნები, საკმაოდ დიდ ტერიტორიაზე, რომელიც არის ნაგვის კერა და საშიშროებაა, რომ ასეთ მიგდებულ მდგომარეობაში ის დაინგრეს და კორპუსები აშენდეს აქაც და, თუ მხოლოდ კორპუსების მშენებლობა იქნება, ეს დააზიანებს ქალაქს. აქ ჩვენ გვინდა ევროპული გამოცდილება გამოვიყენოთ და ასეთ ყოფილ სამრეწველო ტერიტორიებზე შეიქმნას სახელოვნებო ცენტრები, საჯარო საზოგადოებრივი სივრცეები, მწვანე ადგილები, საოფისე ფართები. დღეს გვაქვს ასეთი კონკრეტული მაგალითი – „ფაბრიკა“, რომელმაც შეინარჩუნა ქარხნის იერი და ამით მიმზიდველია. იქ არის ჰოსტელი, კაფეები, ოფისები და ა.შ. რეალურად მიგდებული, უფუნქციო, ნაგვის კერა ადგილი იქცა განვითარების, სამუშაო ადგილების, პერსპექტივის ადგილად. აქ მნიშვნელოვანია ინვესტორებთან თანამშრომლობა. დღეს მერია გაწეულია და რეალურად ინვესტორს ეუბნება, რომ წავიდნენ და თავად მოელაპარაკონ კერძო მესაკუთრეს. თუ მერიას ექნება ხედვა რეაბილიტაციის, ჩვენ შევიმუშავებთ საინვესტიციო წინადადებებს, სადაც გათვალისწინებული იქნება ქალაქის იერი. ასე არა, რომ მივიდა ინვესტორი და „მე აქ მინდა 40 სართული“. არა, ჩვენ გვეცოდინება, რომ ჩუღურეთში უნდა შევინარჩუნოთ ისტორიული სახე უბნის მთლიანად. ამასთანავე, სიმჭიდროვე არ უნდა დამძიმდეს, მწვანე არ უნდა განადგურდეს, სადაც კულტურული მემკვიდრეობაა. ესეც არის იმის ნაწილი, სადაც ვლაპარაკობთ მილიარდიან ინვესტიციაზე.

 

ყველაზე მნიშვნელოვანი, რაც მთლიანად გააჯანსაღებს ქალაქს, ესაა ეკონომიკური განვითარება და სამუშაო ადგილების შექმნა.

 

ასევე, ჩვენ ვგეგმავთ ქონების გადასახადის 10%-ით დაწევას, რაც დამატებით თანხას დატოვებს ბიზნესში და ესეც დამატებით სამუშაო ადგილების შექმნის საშუალებაა. ამის პარალელურად, უმნიშვნელოვანესი ამოცანაა გარემოს გაჯანსაღება. დღეს ვცხოვრობთ გარემოში, სადაც სახლები ავარიულია და რეაბილიტაციის გეგმაზე უკვე ვისაუბრეთ, სადაც ჰაერის პრობლემაა, ასევე, მანქანით გადაადგილების დროს საცობები გვხვდება,  ფეხით გადაადგილება, თითქმის, შეუძლებელია, საზოგადოებრივი ტრანსპორტით გადაადგილება ტანჯვაა. თუ არ აღვიქვით, რომ ქალაქი არა ა პუნქტიდან ბ პუნქტამდე მისვლის ადგილი, არამედ ცხოვრების სივრცეა, სადაც ყველანაირი საშუალებით ნორმალურად გადაადგილება უნდა შეძლო, მაშინ უბრალოდ ეს ქალაქი მუდმივად ასეთ კრიზისულ და დეპრესიულ მდგომარეობაში იქნება. ამისთვის ერთ-ერთი მთავარია საზოგადოებრივი ტრანსპორტის განვითარება და მანქანის ალეტრანტივის შექმნა ქალაქში. 

საზოგადოებრივი ტრანსპორტის განვითარების სხვადასხვა გზა შეიძლება, აიღო. ჩვენ აღებული გვაქვს ის გზა, რომელიც რეალისტურია. ერთი მხრივ მეტროს მოდერნიზება უნდა მოხდეს იმ თვალსაზრისით, რომ უფრო სწრაფი, კომფორტული უნდა იყოს, თუმცა ჩვენ რომ ვთქვათ, რომ მთელი ქალაქის მასშტაბით შესაძლებელია, კავშირი გააკეთო მეტროთი, ძალიან ძვირი დაჯდება, რა თქმა უნდა, მაგრამ ძალიან კარგი იქნებოდა.

 

ჩვენი გეგმაა, რომ გადატანილი რკინიგზის ადგილას  შეიქმნას ცენტრალური პარკი, საფეხმავლო სივრცეები, საოფისე ფართები და საბოლოო ჯამში, ეს ძალიან დიდ სტიმულს მისცემს და ხელს შეუწყობს მცირე ბიზნესს.

 

  • თქვენი მოსაზრებით, მესამე ხაზის მშენებლობა არარეალისტურია?

ელენე ხოშტარია: რაღაც ხაზები შესაძლებელია, რომ გაკეთდეს. რაც უკვე დაგეგმილი იყო, იმის მიყვანა შესაძლებელია, მაგრამ რომ ვთქვათ, მთელ ქალაქის მეტროთი დაკავშირებას შევძლებთ, ეს ძალიან ძვირი იქნება, თორემ კარგი იქნებოდა, რა თქმა უნდა. ამიტომ ჩვენი ხედვაა, პირველი – ავტოპარკის განახლება. ავტობუსების ნაკლებობა გვაქვს. დაახლოებით 510 ავტობუსია ქალაქში და მინიმუმ 800 გვჭირდება, რომ ქალაქის ყველა წერტილთან იყოს სწორი და სწრაფი კავშირი. ასევე ეს არის აბსოლუტურად ვადაგასული და მხოლოდ 143 ავტობუსია თანამედროვე, მაგრამ აქ სტრატეგიული ხედვა თუ არ გვექნება, ისევ შეცდომას დავუშვებთ.  ჩვენ უნდა ავიღოთ ამოცანად ელექტროავტობუსებზე, დაახლოებით, 10 წლის პერიოდში გადასვლა. ეს პირობითი დროა, გრძელვადიან პერიოდში უნდა მოხდეს გადასვლა. ამიტომ ავტოპარკის განახლებაში ეს კომპონენტი აუცილებლად უნდა გვქონდეს და უნდა ავწიოთ 800 ავტობუსამდე.

 

ყველა ის პროექტი, რომელსაც ჩვენ ქალაქს ვთავაზობთ, საბოლოო ჯამში, შექმნის, დაახლოებით, 30-35 000 სამუშაო ადგილს.

 

  • მოკლევადიან პერსპექტივაში როგორია თქვენი გეგმა, რამდენად მოხდება ელექტროავტობუსების შემოყვანა?

ელენე ხოშტარია: ეს არის ყოველწლიურად ავტოპარკის განახლების გეგმა. ნელ-ნელა, 10 წლის განმავლობაში ელექტროავტობუსები უნდა იყოს კომპონენტი, მაგრამ, თუ ელექტროავტობუსს ვერ წვდები დღეს, ის 800 ავტობუსი თანამედროვე მაინც უნდა შემოიყვანო. ამის ნაწილი უნდა იყოს ელექტროავტობუსები და საბოლოო ჯამში მიხვალ აქამდე. 

ამის პარალელურად ტრამვაი უნდა შემოვიყვანოთ ქალაქში და ეს შესაძლებელია. აქაც, ერთბაშად ყველა იმ მარშრუტზე, სადაც საჭიროა, ვერ შემოიყვან, მაგრამ ცენტრალური მარშრუტი, სადაც ყველაზე ძალიან არის პრობლემა გადატვირთულობის, მაგალითად, მაღლივიდან ორთაჭალამდე ტრამვაის ხაზის გაყვანის ხარჯები  დათვლილია, შესწავლილიც იყო და შესაძლებელია.

 

 

ჩვენ უნდა ავიღოთ ამოცანად ელექტროავტობსუსებზე, დაახლოებით, 10 წლის პერიოდში გადასვლა.

 

  • დაახლოებით რა დაჯდება ეს პროექტი?

ელენე ხოშტარია: რიცხვებს ახლა ზუსტად ვერ გეტყვით, მაგრამ ეს აბსოლუტურად რეალისტურია. შემიძლია, ჩავხედო და მერე გითხრათ, ამ მომენტში არ მახსოვს. ასევე, რაც ამ ხელისუფლებას აკლია, ყველა ასეთ პროექტში ჩვენ საერთაშორისო ფონდებიდან უნდა ავიღოთ ფული იმიტომ, რომ ტრამვაი ეკოლოგიურად გაჯანსაღების პროექტია, ელექტროავტობუსებიც ეკოლოგიური პროექტია და აქ საერთაშორისო რესურსების მოზიდვა  ნამდვილად შეიძლება და ჩვენ ასე ბევრად სწრაფად და მეტს შევძლებთ, ვიდრე ჩვენი ბიუჯეტით.

გარდა ამისა, საბაგირო შეგვიძლია, გამოვიყენოთ, როგორც საზოგადოებრივი ტრანსპორტი. ეს არ ნიშნავს, რომ მთელი ქალაქი უნდა დავქსელოთ, მაგრამ არის ადგილები, სადაც ძალიან თვალნათელია, როგორ მოაგვარებს გადატვირთულობის პრობლემას საბაგირო. მაგალითად, ნავთლუღიდან ვაზისუბანში, ვაზისუბნიდან მახათას მთაზე, ადრე იყო კიდეც საბაგირო ხაზი. დღეს ნავთლუღიდან რომ მოხვდე ვაზისუბანში, სადაც, დაახლოებით, 60 000 ადამიანი ცხოვრობს, გჭირდება ავტობუსით, დაახლოებით, 40 წუთი მგზავრობა და საბაგიროთი შეიძლება, დაახლოებით, 5 წუთში ასვლა. ნავთლუღიდან იმ წერტილამდე, საიდანაც საბაგირო უნდა გავიდეს, 3 წუთია საჭირო ფეხით მისასვლელად.

 

საბაგირო შეგვიძლია, გამოვიყენოთ, როგორც საზოგადოებრივი ტრანსპორტი.

 

  • რამდენად შეიძლება, რომ  საბაგირო საზოგადოებრივი ტრანსპორტი  გახდეს, რამდენად ფართოდ იქნება გამოყენებული, როგორც სატრანსპორტო საშუალება?

ელენე ხოშტარია: თქვენ გაქვთ არჩევანი, 40 წუთი წახვიდეთ ავტობუსით ან 8 წუთში ახვიდეთ საბაგიროთი. მასობრიობა იქიდან გამომდინარეობს, რამდენად გააზრებულია (პროექტი) ფუნქციურად. ადამიანი ჩაჯდება იქ, სადაც უფრო კომფორტულად იქნება და რითიც უფრო სწრაფად მივა. ქვეყნები, სადაც გამოიყენება საბაგირო, როგორც საზოგადოებრივი ტრანსპორტი, ჩვეულებრივი მოვლენაა. ჩვენი ლანდშაფტის პირობებში ეს შესაძლებელია და გენგეგმაც იგივეს ამბობს, პროფესიონალების მიერ ასეა მიჩნეული. საბაგიროების გამოყენება შეიძლება სარეკრეაციო სივრცეებთან, მაგალითად, ხუდადოვის ტყესთან და თბილისის ზღვასთან მისასვლელ გზებზე. საბოლოო ჯამში ყველაფერი – ტრამვაი, ავტობუსები, საბაგირო, გარდა იმისა, რომ კომფორტულს გახდის მგზავრობას, ასევე ხელს შეუწყობს ქალაქის განტვირთვას მანქანებისგან.  

შემდეგი კომპონენტია საფეხმავლო სივრცეების შექმნა, რომელიც სამუშაო ადგილების უმნიშვნელოვანესი კომპონენტია. ეს კომფორტულს ხდის ქალაქს და იზიდავს ტურისტს. ამასთან, იქ შოპინგტერიტორიების შექმნაა შესაძლებელი. მაგალითად, კოპენჰაგენის ბიუჯეტის 23%,  ეს ძალიან ბევრია, თითქმის მეოთხედი ასეთი სივრცეებიდან შესული თანხაა. ეს რეფორმა გაიარა ევროპამ, ამერიკამ 70-80-იან წლებში, როცა მხოლოდ მანქანებზე მორგებული ქალაქი გადააწყდეს და ბევრი საფეხმავლო სივრცე გაჩნდა. ჩემი გეგმით, ამ სივრცეებში შესაძლებელია გარევაჭრობის მწვავე პრობლემის მოგვარება, რადგან იქ შესაძლებელია მოწესრიგებული გარევაჭრობის ორგანიზება და მოაგვარებს იმ პრობლემას, რომ ეს არ იქნება დანაგვიანების კერები, გარემოვაჭრეებს კი მოუგვარდებათ მყიდველის პრობლემა, რომელიც იქ იქნება. საფეხმავლო სივრცეში ნაკადები ყოველთვის არის.

 

 ყველაფერი – ტრამვაი, ავტობუსები, საბაგირო, გარდა იმისა, რომ კომფორტულს გახდის მგზავრობას, ასევე ხელს შეუწყობს ქალაქის განტვირთვას მანქანებისგან.

 

  • კონკრეტულად თუ გაქვთ გეგმა, სად შეიძლება ასეთი სივრცეების შექმნა?

ელენე ხოშტარია: ეს ყველაფერი ურბანისტებთან ერთად უნდა გაკეთდეს. მაგალითად, აღმაშენებელზე არის ამის პოტენციალი. სატვირთო რკინიგზის გადატანის შედეგად დიდუბეში, ნაძალადევში გაჩნდება. თუმცა, ნებისმიერი, რომელიც დღეს მულტფილმებს გვანახებს, სად იქნება საფეხმავლო სივრცე, არის არასერიოზული იმიტომ, რომ ზუსტად უნდა დაიგეგმოს სატრანსპორტო კავშირები და გათვალისწინებული იქნას სიმჭიდროვე მოსახლეობის, მწვანე კომპონენტი. ეს არ არის ასე, რომ მოვიდა მერი და თქვა, რომ აქ მინდა საფეხმავლო ადგილი. სპეციალისტების მიერ უნდა იყოს ეს გააზრებული.

რაც შეეხება მწვანე კომპონენტს, აქ არის რამდენიმე პრობლემა, რაც გვაქვს –  მწვანეს არ ვუვლით, ხმება. ვცხოვრობდი ავჭალაში და იქ მეფუტკრეობის წარმოებაა ყოფილი და ჩემი თვალით ვნახე, როგორც ხდება და არავინ ყურადღებას არ აქცევს, იგივე ხდება კუსტბის ფერდობზე და ბევრ ადგილას.

 

ნებისმიერი, რომელიც დღეს მულტფილმებს გვანახებს, სად იქნება საფეხმავლო სივრცე, არის არასერიოზული.

 

  • როგორც ვხვდები, უნდა არსებობდეს მონიტორინგის სისტემა, რამდენად უვლიან?

ელენე ხოშტარია: მოვლის გეგმა უნდა არსებობდეს, რა სად უნდა დაირგოს. დღეს ძალიან ბევრი გაიფლანგა ამ კუთხით. ირგვებოდა ისეთი ზომის და ისეთ ადგილებში, სადაც არ იხარებს, მილიონები გავფლანგეთ ამაში. ამიტომ არსებულს უნდა ვუვლიდეთ და მეორე მხრივ, უნდა მოხდეს ინვენტარიზაცია და სად გვაქვს დანაკლისი იმიტომ, რომ არათანაბრადაა. შემოერთებულ ტაბახმელასა და ამ ადგილებში ბევრად მეტია. ასევე სამგორშიც, ავჭალაშიც არის და არის უბნები, სადაც არაა. ამიტომ სად რა უნდა დავრგოთ, ინვენტარიზაციის მიხედვით უნდა გადავწყვიტოთ და არა დენდროლოგიურ პარკში დამატებითი პატარა ჯოხების ჩარჭობა, რაც ახლა მოხდა. 

გარდა ამისა, უნდა გვქონდეს წვდომა  მწვანე სივრცეებთან. მაგალითად, ხუდადოვის ტყეში, რომლითაც შეგიძლია, ისარგებლო. როგორც რეკრეაციული ზონით ვერ მიხვალ, არაფერი ადის, დანგრეული გზაა, მაგალითად იქ შეიძლება გაიყვანო საბაგირო.

საწარმოებზე როცა ვლაპარაკობდი და როცა მათ განახლებაზე ვსაუბრობთ, აუცილებელია, რომ მწვანე კომპონენტიც იყოს გათვალისწინებული. საბოლოო ჯამში, ეს მოგვცემს სოციალური ტვირთის შემცირებას, პერსპექტივის გაჩენას, რასაც სამუშაო ადგილები გააჩენს და მოგვიწესრიგებს გარემოს.

 

ვაპირებ, სოციალური მედია აქტიურად გამოვიყენო იმიტომ, რომ ის გაძლევს უკუკავშირის და გამჭვირვალობის სერიოზულ საშუალებას.

 

  • კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი პრობლემაა მშენებელობების საკითხი, როგორ გეგმავთ ამის დარეგულირებას?

ელენე ხოშტარია: მშენებლობები ათწლოვანი პრობლემაა. თბილისში საბჭოთა კავშირის დროს შექმნეს დასაძინებელი რაიონები, კორპუსები ჩამწკრივებული, მათ შორის “ხრუშოვკებიც” და ამან შექმნა სერიოზული პრობლემა, როცა კორუფცია იყო და ყველას ჰქონდა საშუალება, თუ ფულს გადაიხდიდა, რაც უნდოდათ, აეშენებინათ. მერე იყო ჩვენი პერიოდი, როცა, ჩემი აზრით, ძალიან ქაოტურად და არა ყველა კრიტერიუმის გათვალისწინებით, იძლეოდნენ ნებართვას მშენებლობაზე. ამიტომ მნიშვნელოვანია, მშენებელობებზე გადაწყვეტილება იყოს მიღებული რამოდენიმე კრიტერიუმით. არა იმით, რაც დეველოპმენტმა შემოიტანა, არამედ უნდა ვნახოთ, მწვანე კომპონენტი რამდენად არის გათვალისწინებული, ქალაქის იერს რამდენად ესადაგება. მაგალითად, სვანეთის უბანში რომ მითხრან, 40-სართულიანი უნდა ავაშენოო, იქ ნამდვილად არ უნდა აშენდეს იმიტომ, რომ არღვევს ქალაქის იერსახეს, ტურისტულ პოტენციალს და ა.შ. გასათვალისწინებელია გადატვირთულობის კომპონენტი, გამტარიანობა მანქანების. 

მეორე საშიშროებაა, რომ დღეს პოპულისტებისგან ხდება მშენებლობების დემონიზება. რეალურად სამშენებლო ბიზნესი სჭირდება ქალაქს, მაგრამ მერიის ფუნქცია სწორედ ისაა, რომ სადაც მოუნდება, იქ კი არ უნდა ააშენოს და ნებისმიერი ფორმის და ზომის, არამედ ქალაქის ინტერესებიდან გამომდინარე და იმ კრიტერიუმებით, რაზეც ვისაუბრეთ.

 

კალაძე რეალურად საშიშია ქალაქისთვის.

 

  • თქვენი არჩევის შემთხვევაში, როგორ წარმართავთ საზოგადოებასთან ურთიერთობას, რა კონკრეტულ აქტივობებს გეგმავთ ამ კუთხით?

ელენე ხოშტარია: ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ მერია არ იყოს ჩაკეტილი. მაგრამ აქ საბჭოების შექმნა არის ხოლმე ფორმალური და რეალურად არავის უსმენს. ამიტომ აქ მთავარი პოლიტიკური ნებაა. ვაპირებ, სოციალური მედია აქტიურად გამოვიყენო იმიტომ, რომ ის გაძლევს უკუკავშირის და გამჭვირვალობის სერიოზულ საშუალებას. გარდა ამისა, აქ პოლიტიკური ნების საკითხია, ნარმანია გარბის ხოლმე. მქონდა შემთხვევა, როცა მივედი სასაუბროდ და გაიქცა იმიტომ, რომ დასამალია, პასუხები არ აქვს, ხალხისგან გარბის. როცა დასამალი არ ხარ, არ იმალები. ზოგადად, მერი არ უნდა იყოს შავ ჯიპსა და კაბინეტში შეკეტილი. ის უნდა იყოს ადამიანი, რომელიც ყველაზე ხშირად გვხვდება ქუჩაში და შეგიძლია, ესაუბრო, კითხვები დაუსვა. ეს ზოგადად მერის ტიპაჟზეა დამოკიდებული. მეორე მხრივ, მისთვის რამდენად არის პრიორიტეტი საზოგადოებასთან ურთიერთობა, ამ შემთხვევაში უამრავი კრეატიული ფორმის მოფიქრება შეიძლება, როგორ გქონდეს ურთიერთობა საზოგადოებასთან.

 

მერი არ უნდა იყოს შავ ჯიპსა და კაბინეტში შეკეტილი. ის უნდა იყოს ადამიანი, რომელიც ყველაზე ხშირად გვხვდება ქუჩაში და შეგიძლია, ესაუბრო, კითხვები დაუსვა.

 

  • პენსიებთან დაკავშირებით თქვენ უკვე ისაუბრეთ, სოციალურ დახმარებებზეც, თუმცა საინტერესოა ზოგადად სოციალური პოლიტიკის ხედვა, იგივე შშმ პირებთან დაკავშირებით. გვახსოვს აქციებიც აუტიზმის მქონე ბავშვების მშობლების, რომლებიც მათთვის განკუთვნილ პროგრამაში თანხების გაზრდას მოითხოვდნენ, ზოგადად რად გეგმავთ ცალკეულ სამიზნე ჯგუფებთან დაკავშირებით?  

ელენე ხოშტარია: პირველ რიგში, უნდა გაფართოვდეს ფორმები შეზღუდული შესაძლებლობების იმისთვის, რომ დაფინანსება გაიზარდოს. დღეს ის ფორმებია, სადაც მშობლებმა იყოჩაღეს, იაქტიურეს. აუტიზმი მეტად, სხვა საერთოდ არ არის. ამიტომ უნდა გადავხედოთ საჭიროებებს და ყველა ფორმა უნდა იყოს. ჩვენ ვაპირებთ დღის ცენტრების შექმნას საბავშვო ბაღებში. ამისთვის უნდა გამოვიყენოთ ის რესურსი, რაც უკვე არსებობს. იგივე არსებული ცენტრები, სადაც ძალიან კარგი სპეციალისტები არიან. მათი ცოდნა უნდა გამოვიყენოთ ბაღების დღის ცენტრების მართვაში. შესაძლოა, საბავშვო ბაღში, მაგალითად, ცხენზე ჯირითი, რაც ზოგისთვის მნიშვნელოვანია, ბაღში ვერ გააკეთო, ან ცურვის თერაპია, მაგრამ ის, რაც შესაძლებელია, მაქსიმალურად ინტეგრირებული უნდა იყოს საბავშვო ბაღებში. ვაპირებთ, რომ ეს დავიწყოთ. ეს გასაკეთებელია სკოლებშიც, მაგრამ სკოლები არ შედის ჩვენს კომპეტენციაში. მეორე მიმართულებაა გარემოს ადაპტირება.

 

მეორე ტურის შემთხვევაში, მიმაჩნია, რომ ყველა პროდასავლური ოპოზიციური კანდიდატი უნდა გაერთიანდეს ოპოზიციური კანდიდატის გარშემო.

 

  • რა ვადებში გეგმავთ ბაღებში დღის ცენტრების ინტეგრირებას?

ელენე ხოშტარია: ამის დაწყება შეიძლება ეგრევე და ჩვენ დათვლილიც გვქონდა, 4 წელიწადში სრულად შეიძლება ეს გაკეთდეს.

  • ბიუჯეტი?

ელენე ხოშტარია: ბიუჯეტი შეიძლება, როგორც ჩვენი, ასევე საერთაშორისო ფინანსებიდან. დღეს მერიას აქვს მილიარდამდე ბიუჯეტი და ეს იხარჯება უაზრობებში, რაზეც ვისაუბრეთ უკვე. ეს გეგმა აბსოლუტურად შესრულებადია.

 

მე, მაგალითად, ძალიან გამიხარდებოდა ალეკო ელისაშვილისნაირი ადამიანი რომ იყოს საკრებულოში, რომელმაც კრიტიკაც კარგად იცის და ჩხუბიც.

 

  • თქვენი გამარჯვების შემთხვევაში, სხვა კანდიდატებთან თუ გეგმავთ თანამშრომლობას, ვისთან შეიძლება ითანამშრომლოთ და აქვე გკითხავთ, ვინ არის თქვენთვის მთავარი კონკურენტი?

ელენე ხოშტარია: მთავარი კონკურენტი, ცხადია,  „ქართული ოცნებაა“ იმიტომ, რომ იყენებს ადმინისტრაციულ რესურსს. საშიშია მათი ხელისუფლებაში ყოფნა. კონსტიტუცია, ყველაფერი მიიღეს ხელისუფლებაში დასარჩენად და კალაძე რეალურად საშიშია ქალაქისთვის. ჩვენ ვნახეთ მისი სამშენებლო ბიზნესინტერესები, ფაქტები, როგორ გამოიყენა თანამდებობა „არქი ჯგუფისთვის“ კოეფიციენტის გასაზრდელად, როგორ აყიდინა სახელმწიფოს ქონება, გადააცვლევინა და მოიპოვა სამშენებლო ტერიტორია. 

რაც შეეხება ოპოზიციურ კანდიდატებს, მე ცხადია, ძალიან მოხარული ვარ, რომ ვიყო ჯანსაღ კონკურენციაში ნებისმიერ ოპოზიციურ კანდიდატთან და მე ვარ თანამშრომლობისთვის მზად ნებისმიერ პროდასავლური ორიენტაციის მქონე ოპოზიციურ კანდიდატთან. მეორე ტურის შემთხვევაში, მიმაჩნია, რომ ყველა პროდასავლური ოპოზიციური კანდიდატი უნდა გაერთიანდეს ოპოზიციური კანდიდატის გარშემო. მე მინდა, რომ ეს მე ვიყო და, თუ არ ვიქნები, მხარს დავუჭერ ნებისმიერ პროდასავლურ ოპოზიციურ კანდიდატს და შემდგომშიც ზოგადად ჩვენი ამოცანაა, ვისწავლოთ, რომ ქალაქის ინტერესებიდან გამომდინარე, პოლიტიკური კონკურენციის პირობებშიც შეძლო თანამშრომლობა იმ საკითხებზე, რაც სჭირდება ქვეყანას და ქალაქს. მე, მაგალითად, ძალიან გამიხარდებოდა ალეკო ელისაშვილისნაირი ადამიანი რომ იყოს საკრებულოში, რომელმაც კრიტიკაც კარგად იცის და ჩხუბიც. ასეთი ტიპის ოპოზიციასთან თანამშრომლობა ძალიან კარგია.

 

მე როგორი ქალაქიც არ უნდა მომწონდეს, ჩემი საქმე არ არის ჩემი გემოვნებით ქალაქის მოწყობა.

 

  • ბოლოს გკითხავთ, თუ არის მსოფლიოს რომელიმე ქალაქი, რომელიც ძალიან მოგწონთ, თუნდაც ისურვებდით მისი გამოცდილების გადმოტანას თბილისის რეალობაში?

ელენე ხოშტარია: ერთ-ერთი ყველაზე დიდი შეცდომაა, მერმა დაიწყოს იმის კეთება, რაც მოსწონს. წახვედი, გაგიჟდი რომელიმე ქალაქში და აი, ამას გავაკეთებ. არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება. არის ქალაქებში გარკვეული გადაწყვეტილებების მაგალითები, რომელიც ჩვენ უნდა შევისწავლოთ და აქაც დავნერგოთ. მაგალითად, საფეხმავლო სივრცეები, ესაა ევროპის და ამერიკის დანერგილი და განვითარების ერთ-ერთი სწორი მაგალითია. არის ბერლინის მაგალითი სრულყოფილი, არა მხოლოდ მისი, კოპენჰაგენშიც ვნახე ყოფილი სამრეწველო ტერიტორიების გამოყენების კარგი მაგალითი. ამიტომ მე როგორი ქალაქიც არ უნდა მომწონდეს, ჩემი საქმე არ არის ჩემი გემოვნებით ქალაქის მოწყობა. ჩემი საქმეა, რომ სპეციალისტებმა იმუშაონ ქალაქის განვითარებაზე.

 

 

თაკო ივანიაძე 

გაზიარება
გაზიარება

კომენტარები