გადაცემა „სტუმრად ექიმთან“ პლასტიკურ ქირურგიას დაეთმო. რა ტიპის პლასტიკური ოპერაციები კეთდება საქართველოში ყველაზე ხშირად, რა სიხშირით შეიძლება გაკეთდეს პლასტიკური ოპერაცია, რა უნდა ვიცოდეთ რინოპლასტიკის, სახის გაახალგაზრადავების, მკერდის გადიდების, მუცლის პლასტიკისა და ლიპოსაქციის შესახებ – ამ და სხვა საინტერესო თემებზე რადიოს ეთერში კლინიკა „კარაპს მედლაინის“ პლასტიკურმა ქირურგმა, კოტე მათითაშვილმა ისაუბრა.
ბატონო კოტე, დავიწყოთ მთავარი კითხვით, ყველაზე ხშირად საქართველოში რა ტიპის პლასტიკური ოპერაციები კეთდება?
რაც შეეხება რაოდენობას და მომართვიანობის სპეციფიკას, კავკასიაში ვცხოვრობთ და ნომერი პირველი ესაა რინოპლასტიკა. ამას მოჰყვება ძუძუს პლასტიკა, ლიპოსაქცია, სახის სხვადასხვა მიდამოს ოპერაცია, მუცლის პლასტიკა, სხეულის ზონები, სხვადასხვას ტიპის და მასშტაბის ჩარევებით, მაგრამ ლიდერი ჩამონათვალში მაინც არის ცხვირის პლასტიკა ანუ რინოპლასტიკა.
რას გულისხმობს რეკონსტრუქციული ქირურგია?
რეკონსტრუქციული ქირურგია არის პლასტიკური ქირურგიის ყველაზე რთული ნაწილი. პირობითად პლასტიკური ქირურგია რომ დავყოთ, ესაა ესთეტიკური ქირურგია, რაც ემსახურება უშუალოდ სილამაზეს და რეკონსტრუქციული ქირურგია, რაც ემსახურება სხეულის შეძენილი თუ თანდაყოლილი დეფექტების, ნაკლოვანებების და ტრამვების აღდგენას. რეკონსტრუქციული ქირურგია მოიცავს დამწვრობის შემდგომი უხეში დეფორმაციების რეკონსტრუქციას, აღდგენას და სხეულის და სახის ფორმის დაბრუნებას. ასევე კიდურების უმძიმესი დეფექტების, ამპუტირებული კიდურების რეპლანტაციას. რაოდენობრივად ეს ოპერაციები მცირეა, რადგან საკმაოდ ძვირადღირებული და რთულია. ასეთი პაციენტების რაოდენეობა საომარ სიტუაციაში უფრო მეტია.
რითია განპირობებული ასეთი მზარდი მოთხოვნა რინოპლასტიკაზე ანუ ცხვირის პლასტიკურ ოპერაციაზე?
ეს განპირობებულია კავკასიური გენეტიკით. ჩვენს გენოტიპში დევს კეხიანი ცხვირი. შესაბამისად, ძალიან ბევრ გოგონას თუ მამაკაცს აქვს სურვილი ცხვირი გაილამაზოს და სწორედ ესაა ფაქტორი, რის გამოც ყველაზე დიდი რაოდენობით იწარმოება რინოპლასტიკები საქართველოში. ეს არის ერთ-ერთი რთული ოპერაცია პლასტიკურ ქირურგიაში. ამას სჭირდება საკმაოდ დიდი გამოცდილება, რათა კვალიფიციური ქირურგის დახმარებით მივიღოთ ის შედეგი, რაც უნდა პაციენტს და არა ის შედეგი რაც გამოვა. არსებობს მიდგომა, რომ ასე გამოვიდა, ასე ჯობია. მაგალითად ქირურგი პაციენტს ეუბნება, რომ მე ვთვლი, ასე უფრო მოგიხდება, არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება. ნებისმიერი ოპერაცია პლასტიკურ ქირურგიაში უნდა ემსახურებოდეს პაციენტის თვითკმაყოფილების ამაღლებას. ესაა მისი ცხოვრება, მისი სხეული, მისი სახე, მისი ცხვირი, მისი ტუჩები. ამიტომ, პაციენტის სურვილი, თუ ეს არ სცდება ლოგიკურს და ალოგიკურში არ გადადის, შესრულებულიც უნდა იყოს ადეკვატურად.
ქუთუთოების პლასტიკა, რა მეთოდით კეთდება ის და შეიძლება თუ არა მისი გაკეთება სხვა ქირურგიული პროცედურების პარალელურად?
შეიძლება ითქვას, რომ ქუთუთოების პლასტიკა ერთ-ერთი მარტივი პროცედურაა. ის ქუთუთოს დაშვებული, ჭარბი ნაწილის მოკვეთას, ცხიმოვანი თიაქრების მოცილებასა და თვალის გარშემო ზონის გაახალგაზრდავებას გულისხმობს. რაც შეეხება თვითონ კომბინაციებს, შესაძლოა ერთ პაციენტს, თუკი მისი ჯანმრთელობა არის სათანადოდ შეფასებული, გაუკეთო 3, 4, 5 ,7 სხვადასხვა ოპერაცია. ის დაიძინებს და გაკეთდება სხვადასხვა რეგიონებზე სხვადასხვა ჩარევები. ეს შესაძლოა იყოს ძუძუს გადიდება, რინოპლასტიკა, ტუჩების გადიდება, წარბების აწევა, ლიპოსაქცია სხვადასხვა ზონაში და ეს კეთდება ერთი ოპერაციის ფარგლებში. ადამიანი იღვიძებს, 2-3 დღე ისვენებს სტაციონარში და შემდეგ, დაახლოებთ 2 კვირაში უბრუნდება ცხოვრების ჩვეულ რეჟიმს. ასეთი პროცედურები უნდა გაკეთდეს კომპეტენტურ სპეციალისტთან, კომპეტენტურ სიტუაციებში, კლინიკის სათანადო მომზადების პირობებში და არა კოსმეტოლოგიურ სალონში.
როგორია თქვენი რეაქცია, როცა ხედავთ, რომ ადამინს ბევრი წარუმატებელი პლასტიკური ოპერცია აქვს ჩატარებული და ის „პლასტიკური ქირურგიის“ მსხვერპლი ხდება?
სამწუხაროდ, ყველაფერში არსებობს გადაცდენები და დასანანაია, რომ არსებობენ ქირურგები, რომლებიც მიყვებიან პაციენტების სურვილებს უკიდეგანოდ. შესაძლოა აქ ფინანასური ინტერესია, შესაძლოა კვალიფიკაციის ნაკლებობაა. ეს არაა ჩემი შეფასების საგანი, თუმცა ცალსახად, ჩემი აზრით, ესაა დანაშაული ეთიკური თვალსაზრისით. გავა ერთი ან ორი წელი და ის პაციენტი მიხვდება, რომ შეცდა. ჩვენი პროფესია არის ექიმობა და ჩვენ არ უნდა ვავნოთ ადამიანს. როდესაც ამას არ აკეთებ და პაციენტს უსრულებ ყველა სურვილს, მერე გამოდის ის, რაზეც თქვენ საუბრობთ – ტუჩებგადაბერილი, გაუბედურებული სახე, რომლის შველაც საკმაოდ რთულია. როცა ვხედავ ასეთ შედეგს, გული ძალიან მწყდება.
რა ასაკიდან არის რეკომენდებული სახის გაახალგაზრდავება?
პირველ რიგში, არ შემიძლია არ დავასახელო ჩემი კოლეგა, ვისთან ერთადაც უკვე წლებია ვმუშაობ. ესაა ბატონი ალექსანდრე კალანტაროვი. ის ძალიან მაღალი კლასის ქირურგია და მადლიერი ვარ მასთან მუშაობის. ეს ჩემთვის სწავლაც არის, პრაქტიკაც და სასიამოვნო საქმის წარმოებაც. ჩვენ სახის გაახალგაზრდავების პროცედურაზე მუშაობა დაახლოებით 15 წლის წინ დავიწყეთ, როდესაც ამერიკელი ქირურგის მიერ პირველად შემოტანილი სახის ენდოსკოპიური ქირურგია ავითვისეთ. ეს გულისხმობს იმას, რომ მინიმალური ჩარევით ადამიანს მივცეთ 10-15 წლით გაახალგაზრდავების ეფექტი, ეს არის ფანტასტიკა, ეს არის თანამედროვე სახის ქირუგიის უახლესი მიღწევები, რაც უკვე მსოფლიოში კარგად დაინერგა. საინტერესოა, რომ ეს არ გულისხმობს არც დაჭიმვას, არც გადაჭიმვას, არც ხელოვური და სინთეტიური სახის მიღებას. ეს გულისხმობს ასაკობრივ ცვლილებებს. სწორედ ამაშია პალსტიკური ქირურგიის ხელოვნების საიდუმლო, რომ ადამიანს შესაძლოა, მოაკლო ასაკი. აი აქ გადის ზღვარი სინთეტიურობასა და ბუნებრივ პლასტიკური ქირურგიის შედეგებს შორის.
ძუძუს პლასტიკაზე მინდა გკითხოთ, მკერდის გადიდება, დაპატარავება და აწევა. არსებობს თუ არა უკუჩვენებები ამ ოპერაციის შემდგომ?
დღეს საქართველოში ამ ოპერაციების რაოდენობა ასევე მატების ტენდენციით მიდის. რაც შეეხება ძუძუს ქირურგიას, ჩვენ სარძვეე ჯირკვალს ვეხებით და ყველა პაციენტი არის წინასწარ შესწავლილი. თუ არის რაიმე რისკ ფაქტორი, რომელიც შესაძლოა იყოს ხელისშემშლელი, ჩვენ ამ პროცედურას მამოლოგთან ერთად ყოველთვის წარმატებით ვასრულებთ. ვითვალისწინებთ ყველანაირ პათოლოგიურ კერას, მე არ მაქვს ცხადია საუბარი ონკოლოგიურ პათოლოგიებზე. არის ხოლმე კვანძები, ცისტოზური მასტოპათია, არის ხოლმე მდგომარეობა, როცა სარძევე ჯირკვალი სრულად მოსაცილებლია. ჩვენ ამ ოპერაციებს ვაკეთებთ ერთობლივად, მამოლოგებთან ერთად. რაც შეეხება მკერდის გადიდებას, ესაა ყველაზე მოთხოვნადი ცხვირის ოპერაციის შემდეგ. პირდაპირ ვიტყვი, რომ ეს მარტივი პროცედურაა. ბევრს აქვს ამის შიში და ვიმეორებ, რომ ოპერაცია უნდა გაკეთდეს კვალიფიციურ დაწესებულებაში, ყველანაირი შესწავლის და კვლევის შედეგის კარგად შეფასების შემდგომ. თავად ოპერაცია არ არის რთული. ინპლანტი ძირითადად თავსდება კუნთის ქვეშ, სინთეტიურობა აუცილებელი არ არის. ჩვენ ვეკითხებით პაციენტს, თუ მას უნდა ჰქონდეს ბუნებრივი რეზულტატი, მას აქვს ეს შედეგი. თუ მას უნდა შედარებით „ვულგარული“ ძუძუ, მას ექნება ასეთიც. აქაც პრიორიტეტი პაციენტის სურვილია. მკერდის აწევა, გადიდება, დაპატარავება ყველა ოპერაცია დღეს გაკეთებადია. არც ერთი ეს ოპერცია კავშირში არ არის ძუძუს ონკოლოგიური პათოლოგიის განვითარებასთან. ეს არის მითი, რომელსაც ჩვენ ვებრძვით, როგორც მამოლოგები, ასევე პლასტიკური ქირურგები.
გაზრდილია თუ არა მომართვიანობა მუცლის პლასტიკაზე?
მომართვიანობა ყველა ოპერაციაზა მომატებულია. მუცლის პლასტიკა ექიმისთვის არც თუ ისე რთულად შესასრულებელია. არსებობს მითი, რომ ეს რთული ოპერაციაა, მაგრამ ასე არ არის. პაციენტი მეორე დღიდანვე ფეხზეა. მუცლის პლასტიკისას მოშვებული, დაშვებული, კანცხიმოვანი შრე და სტრიებით დაზიანებული კანის ზედაპირი, ჭიპის ზონიდან დაწყებული, ბოქვენის ზონამდე ცილდება და მუცელი ხდება ბრტყელი, კუნთები მაგრდება და ამით ადამიანი ძალიან დიდ სტიმულს იღებს, დაიწყოს ვარჯიში, ადვილად დაიცვას კვებითი სწორი რეჟიმი, შეცვალოს სამოსი. დაკიდებული, მოშვებული მუცლის წინა კედლის სხვა პროცედურებით მოშორება შეუძლებელია. ორი ქირურგი უწყვეტ რეჟიმში ვმუშაობთ.
აუცილებელია თუ არა მუცლის პასტიკის შემდეგ წონის შენარჩუნება?
ეს იმხელა სტიმულია ადამიანის ცხოვრებაში, რომ ამის შემდეგ ადამიანები პრაქტიკულად არ იმატებენ წონაში. ავიღოთ თუნდაც ინტიმური ქირურგია, საშოს პლასტიკა. ქალბატონების უმრავლესობას წარმოდგენა არ აქვს, რატომ ვერ ახერხებს პარტნიორთან თანაცხოვრებას. ასეთ დროს ქალს აქვს საშოს კედლების მოდუნება, კეთდება ძალიან მარტივი ოპერაცია. ნამშობიარებ ქალბატონებს ჰგონიათ, რომ საშოს კედლები თუ მოდუნებულია, ეს ასე უნდა იყოს. ქალი ამ შემთხვევაში თვით შეგრძნებებს იუმჯობესებს და ბევრი მოგვმართავს ამ პრობელმით. ათიდან 5-6 შემთხვევაში საშოს კედლებს სჭირდება კორექცია. ამ დიაგნოზს სვამს გინეკოლოგი, რა თქმა უნდა. ეს არ არის კაპრიზი, ეს არის პათოლოგია და ამას სჭირდება ქირურგიული მკურნალობა.
ვისაუბროთ ლიპოსაქციაზეც…
მსოფლიოში, სამუშაო საათებში 200 000-ზე მეტი ლიპოსაქციის პროცედურა კეთდება. ლიპოსაქცია მსოფლიოში რაოდენობრივად ნომერი პირველი პროცედურაა. ეს ჩემი საყვარელი პროცედურაა, რადგან მართავ სხეულს და 5-7 საათის შემდეგ სრულიად სხვა ადამიანი შეიძლება გამოიყვანო. პროცედურას არ ახლავს არანაირი გართულება სწორად შესრულების შემთხვევაში. საჭიროა მხოლოდ ერთი თვე კომპრესიული ტრიკოტაჟის ტარება, გარკვეული მარტივი რეჟიმის დაცვა და სრულიად სხვა ცხოვრებაში დაბრუნება. მე აგიტაციას არ ვუწევ რა თქმა უნდა ოპერაციებს, ყველაფერს სჯობს ჯანსაღი ცხოვრების წესი, მაგრამ არის შემთხვევები, როდესაც ვარჯიში აღარ შველის ამა თუ იმ პრობლემას. ლიპოსაქცია არ გამოიყენება წონაში კლებისთვის, ეს არის მხოლოდ სხეულის კორექცია.