ალერგოლოგ-იმუნოლოგი ბიძინა კულუმბეგოვი სოციალურ ქსელში პოსტს აქვეყნებს და საზოგადოებას ასთმის დროს მაღალმთიან დასახლებულ ადგილებში დასვენების სარგებლის შესახებ ინფორმაციას აწვდის.
როგორც კულუმბეგოვი აღნიშნავს, მაღალი სიმაღლე აშკარა კლინიკურ და იმუნოლოგიურ სარგებელს იძლევა ალერგიული ასთმით დაავადებული პაციენტებისთვის, უპირველესად ალერგენის თავიდან აცილების და მაღალ სიმაღლესთან დაკავშირებული დამატებითი იმუნომოდულაციური ეფექტების მეშვეობით.
„მრავალი (დაზაფრული) პაციენტის თხოვნით მინდა მოგაწოდოთ მცირე ინფორმაცია, ასთმის დროს მაღალმთიან დასახლებულ ადგილებში დასვენების სარგებლის შესახებ.
„ზღვის დონიდან მაღალი სიმაღლე, ზოგადად, სასარგებლოდ ითვლება ასთმით დაავადებული პაციენტებისთვის, რომლებსაც ოთახის მტვრის ტკიპაზე (HDM) ალერგია აქვთ. ამის საფუძველს სამედიცინო ლიტერატურის მრავალი წყარო იძლევა.
ამ სარგებლის ძირითადი მექანიზმებია:
• გარემოში მტვრის ტკიპის ალერგენების მნიშვნელოვანი შემცირება.
• მაღალი სიმაღლის გარემოსთან დაკავშირებული დამატებითი იმუნომოდულაციური ეფექტები.
კვლევის შედეგები
რამდენიმე კვლევამ აჩვენა, რომ მაღალ სიმაღლეზე გადასვლა იწვევს ასთმის კონტროლის, ფილტვების ფუნქციის, სასუნთქი გზების ანთების და ბრონქების ჰიპერრეაქტიულობის მნიშვნელოვან კლინიკურ გაუმჯობესებას როგორც ბავშვებში, ასევე მოზრდილებში, რომლებსაც HDM-ზე ალერგიული ასთმა აქვთ.
ეს გაუმჯობესება აღინიშნება იმ პაციენტებშიც კი, რომლებსაც მძიმე ან რეფრაქტერული (მკურნალობისადმი დაუქვემდებარებელი) დაავადება აქვთ, მიუხედავად საინჰალაციო ჰორმონების მაღალი დოზებისა. ეს ფაქტი იმაზე მიუთითებს, რომ ალერგენისგან თავის დაღწევა მაღალ სიმაღლეზე, მხოლოდ მედიკამენტოზურ თერაპიასთან შედარებით, დამატებით სარგებელს იძლევა [1-2]. სასუნთქი გზების ანთების შემცირებას ადასტურებს ამოსუნთქულ ჰაერში აზოტის ოქსიდის, სისხლის ეოზინოფილების და ეოზინოფილური კატიონური ცილის შემცირება, ასევე ბრონქების ჰიპერრეაქტიულობის გაუმჯობესება არაპირდაპირი სტიმულის მიმართ, როგორიცაა ადენოზინ მონოფოსფატი [2-4].
დამატებითი ფაქტორები
სასარგებლო ეფექტები მხოლოდ ალერგენისგან თავის არიდებას არ უკავშირდება. მაღალი სიმაღლე ასოცირდება:
• დაბალ ბარომეტრულ წნევასთან და ჟანგბადის წნევასთან.
• შემცირებულ ჰაერის სიმკვრივესთან.
• დაბალ ტემპერატურასა და ტენიანობასთან.
• ულტრაიისფერი გამოსხივების ზრდასთან.
ეს ფაქტორები ხელს უწყობს იმუნომოდულაციას და სასუნთქი გზების ანთების შემცირებას [1][5]. ექსპერიმენტული მონაცემები იმაზე მიუთითებს, რომ სიმაღლეზე არსებულ ჰიპოქსიას (ჟანგბადის ნაკლებობა) შეუძლია პირდაპირ დათრგუნოს Th2-ით განპირობებული იმუნური პასუხები HDM-ზე, რაც დამატებით აუმჯობესებს ალერგიულ ასთმას [6]. კლინიკურმა კვლევებმა აჩვენა, რომ მძიმე ასთმით დაავადებული როგორც ატოპიური, ასევე არაატოპიური პაციენტები სარგებლობენ მაღალი სიმაღლის მკურნალობით, თუმცა ალერგიული ანთების მარკერების შემცირება უფრო გამოხატულია სენსიბილიზირებულ პირებში [7].
დასკვნა
მაღალი სიმაღლე აშკარა კლინიკურ და იმუნოლოგიურ სარგებელს იძლევა HDM-ზე ალერგიული ასთმით დაავადებული პაციენტებისთვის, უპირველესად ალერგენის თავიდან აცილების და მაღალ სიმაღლესთან დაკავშირებული დამატებითი იმუნომოდულაციური ეფექტების მეშვეობით. ეს სარგებელი კარგად არის დოკუმენტირებული როგორც პედიატრიულ, ასევე მოზრდილ პოპულაციაში, და აშკარაა მძიმე, ძნელად სამკურნალო ასთმით დაავადებულ პაციენტებშიც კი [1-2][4-5][7].“
გამოყენებული ლიტერატურა:
1. High-Altitude Treatment: A Therapeutic Option for Patients With Severe, Refractory Asthma?.
Rijssenbeek-Nouwens LH, Bel EH.
Clinical and Experimental Allergy : Journal of the British Society for Allergy and Clinical Immunology. 2011;41(6):775-82. doi:10.1111/j.1365-2222.2011.03733.x.
2. Benefits of High Altitude Allergen Avoidance in Atopic Adolescents With Moderate to Severe Asthma, Over and Above Treatment With High Dose Inhaled Steroids.
Grootendorst DC, Dahlén SE, Van Den Bos JW, et al.
Clinical and Experimental Allergy : Journal of the British Society for Allergy and Clinical Immunology. 2001;31(3):400-8. doi:10.1046/j.1365-2222.2001.01022.x.
3. Asthma Rehabilitation at High vs. Low Altitude and Its Impact on Exhaled Nitric Oxide and Sensitization Patterns: Randomized Parallel-Group Trial.
Basler L, Saxer S, Schneider SR, et al.
Respiratory Medicine. 2020 Aug – Sep;170:106040. doi:10.1016/j.rmed.2020.106040.
4. Effect of Allergen Avoidance at High Altitude on Direct and Indirect Bronchial Hyperresponsiveness and Markers of Inflammation in Children With Allergic Asthma.
van Velzen E, van den Bos JW, Benckhuijsen JA, et al.
Thorax. 1996;51(6):582-4. doi:10.1136/thx.51.6.582.
5. Alpine Altitude Climate Treatment for Severe and Uncontrolled Asthma: An EAACI Position Paper.
Fieten KB, Drijver-Messelink MT, Cogo A, et al.
Allergy. 2022;77(7):1991-2024. doi:10.1111/all.15242.
6. Low Oxygen Levels Decrease Adaptive Immune Responses and Ameliorate Experimental Asthma in Mice.
Hochgerner M, Sturm EM, Schnoegl D, et al.
Allergy. 2022;77(3):870-882. doi:10.1111/all.15020.
7. High-Altitude Treatment in Atopic and Nonatopic Patients With Severe Asthma.
Rijssenbeek-Nouwens LH, Fieten KB, Bron AO, et al.
The European Respiratory Journal. 2012;40(6):1374-80. doi:10.1183/09031936.00195211.
ყველას გისურვებთ ბედნიერ დასვენებას, მთაშიც, ზღვაზეც, სოფელშიც და ყველგან, სადაც კი გული მიგიწევთ“ – წერს ბიძინა კულუმბეგოვი.
