სწრაფი სესხები – ღირს თუ არა აღება

სწრაფი სესხი საქართველოში სულ უფრო პოპულარული ხდება, რადგან ბანკები ან მიკროსაფინანსოები საჭირო დროს სწრაფად გაძლევენ თანხას. მათი მიღება მარტივია და, ხშირად, იმავე დღეს ხელმისაწვდომი. თუმცა ის, რომ სწრაფია, ყოველთვის საუკეთესო არჩევანს არ ნიშნავს. როგორც ნებისმიერი ფინანსური ინსტრუმენტი, მათაც აქვთ სარგებელი და რისკები.

ამ სტატიაში განვიხილავთ, როდის აქვს სწრაფ სესხს აზრი, განვიხილავთ პოტენციურ რისკებს, შემოგთავაზებთ უფრო უსაფრთხო ალტერნატივებს და გაგიზიარებთ პრაქტიკულ რჩევებს პირადი გამოცდილებიდან, რომელიც დაგეხმარებათ ჭკვიანური ფინანსური გადაწყვეტილებების მიღებაში.

როდის შეიძლება იყოს სწრაფი სესხი სასარგებლო? 

არსებობს სიტუაციები, როდესაც რეალურად სწრაფად გჭირდებათ თანხა:

• მოულოდნელი სამედიცინო ხარჯები: გადაუდებელი საჭიროებების დროს ვერ დაელოდებით ხელფასის დღეს.
• სახლის გადაუდებელი რემონტი: პრობლემები, როგორიცაა სანტექნიკა ან ელექტრობა, ყოველთვის ვერ მოიცდის.
• მანქანის გადაუდებელი შეკეთება: ავტომობილის სწრაფად შეკეთება შეიძლება მნიშვნელოვანი იყოს სამუშაოსა თუ ოჯახური საჭიროებებისთვის.

მაგალითად, რამდენიმე წლის წინ ჩემს მეზობელს სანტექნიკური პრობლემა შეექმნა. საგანგებო დანაზოგის გარეშე, მან სწრაფი სესხი აიღო, რის შედეგადაც პრობლემა სწრაფად მოგვარდა. დროულად დაფარვით ეს სესხი კარგი გამოსავალი აღმოჩნდა, თუმცა ამის შემდეგ მან გააცნობიერა დანაზოგების მნიშვნელობა.

სწრაფ სესხებთან დაკავშირებული რისკები 

მიუხედავად მოხერხებულობისა, სწრაფ სესხებს მნიშვნელოვანი რისკები ახლავს თან:

მაღალი საპროცენტო განაკვეთი

სწრაფი სესხების საპროცენტო განაკვეთი, ჩვეულებრივ, ტრადიციულ საბანკო სესხებზე მაღალია, რაც, ჯამში, უფრო მეტ თანხას გახდევინებთ.

მოკლე ვადიანი დაფარვა

ეს სესხები ხშირად მოითხოვს სწრაფ დაფარვას (ზოგჯერ რამდენიმე დღეში ან კვირაში), რაც სტრესულია, თუ თქვენი შემოსავალი არასტაბილურია.

შესაძლო ფარული ხარჯები

სწრაფ სესხებს შესაძლოა, ჰქონდეთ დამატებითი ხარჯები, როგორიცაა დაგვიანების ჯარიმები, ვადამდელი დაფარვის საკომისიო და სხვა.

მეგობრული რჩევა – ყოველთვის ყურადღებით წაიკითხეთ ხელშეკრულება! ზედაპირული წაკითხვა, შესაძლოა, არასასიამოვნო სიურპრიზებით დასრულდეს.

უფრო უსაფრთხო ალტერნატივები 

სწრაფი სესხის აღებამდე შეამოწმეთ სხვა, ნაკლებად სარისკო ვარიანტები:

სესხი ოჯახის წევრების ან მეგობრებისგან

თუ შესაძლებელია, დახმარებისთვის მიმართეთ ოჯახის წევრს ან მეგობარს, გარკვევით შეუთანხმდით დაბრუნების პირობებზე და ყოველთვის დროულად დააბრუნეთ თანხა ნდობის შესანარჩუნებლად.

ხელფასის ავანსი

მიმართეთ დამსაქმებელს, ზოგიერთი კომპანია გთავაზობთ ხელფასის ავანსს დამატებითი ხარჯის გარეშე.

ერთხელ, მოულოდნელი სტომატოლოგიური ხარჯისთვის საჭირო თანხა დამჭირდა. სწრაფი სესხის ნაცვლად, ავირჩიე დამსაქმებლისგან ხელფასის ავანსი, რაც უპროცენტო იყო და ფინანსურად უფრო მარტივი.

როგორ შევაფასოთ სწრაფი სესხის საჭიროება?

სწრაფი სესხის აღებამდე დაუსვით საკუთარ თავს შემდეგი კითხვები:

• ნამდვილად შემიძლია ამ სესხის დროულად დაფარვა?
• კარგად შევადარე პირობები და გავიგე ყველა ხარჯი?
• ხარჯი ნამდვილად აუცილებელი და გადაუდებელია?

რჩევები, თუ სწრაფი სესხის აღება გარდაუვალია

• აიღეთ მხოლოდ აუცილებელი მინიმალური თანხა.
• აირჩიეთ გამჭვირვალე და საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ ლიცენზირებული მიკროსაფინანსო ორგანიზაცია
• მკაფიოდ გააცნობიერეთ დაფარვის გრაფიკი და მონიშნეთ გადახდის თარიღები კალენდარზე.

როცა ჩემს უმცროს ძმას ვურჩიე სწრაფი სესხის აღება, ვურჩიე თავდაპირველად გათვლილი თანხის მხოლოდ ნახევარი აეღო, რამაც მნიშვნელოვნად შეამცირა ფინანსური სტრესი.

როგორ შევქმნათ დანაზოგი?

სწრაფი სესხის ერთხელ აღება შეიძლება გასაგები იყოს, თუმცა ხშირად მაღალი საპროცენტო ვალის აღება არამდგრადია. გამოიყენეთ ეს გამოცდილება საგანგებო დანაზოგის შექმნის მოტივაციად. თუნდაც მცირე რეგულარული დანაზოგი დაგეხმარებათ მომავალში თავიდან აიცილოთ მსგავსი სესხები.

ვიცი, რომ დაზოგვა რთულია, მაგრამ თუნდაც 20 ლარის ყოველთვიურად დაზოგვა დროთა განმავლობაში მნიშვნელოვან განსხვავებას გამოიწვევს.

სწორი გადაწყვეტილების მიღება

სწრაფი სესხები არც კარგია და არც – ცუდი. მათი სწორად გამოყენებით შეგიძლიათ, გადაჭრათ გადაუდებელი ფინანსური პრობლემები, მაგრამ უყურადღებოდ აღების შემთხვევაში, შესაძლოა, სერიოზული ფინანსური პრობლემები შეგექმნათ.

მთავარია ინფორმირებული გადაწყვეტილება. ეს მიდგომა დაგეხმარებათ, შეინარჩუნოთ ფინანსური კონტროლი ნებისმიერი სიტუაციისას.

იყავით ინფორმირებული, ფრთხილი, და გამოიყენეთ ფინანსური ინსტრუმენტები (მათ შორის სწრაფი სესხები) თქვენი ფინანსური ჯანმრთელობისა და სიმშვიდისთვის.

(R)