ვარდკაჭაჭა – უხვად დახუნძლული სასარგებლო თვისებებით

ვარდკაჭაჭა მრავალწლოვანი ბალახოვანი მცენარეა. იგი გავრცელებულია საქართველოშიც. მცენარე ნაყოფებსა და ყვავილებს ხანგრძლივი დროის განმავლობაში, ივლისიდან გვიან შემოდგომამდე მსხმოიარობს. მისი ყველა ორგანო შეიცავს რძე-წვენს, ხოლო ფესვების შემადგენლობაში ასევე შედის 60%-მდე ინულინი, პექტინები, ბოლინი, ფისები, ცხიმები, გლიკოზიდ ინტიბინი, რომელიც ფესვებს დამახასიათებელ მწარე გემოს აძლევს. ფესვებში აგრეთვე ნივთიერება ლაქტუცინი მოიპოვება, რომელიც განსაკუთრებით დიდი რაოდენობით რძე-წვენში გვხვდება. ყვავილებში კი აღმოჩენილია ნივთიერება გლიკოზიდ-ციკორინი.

სამკურნალოდ ძირითადად ვარდკაჭაჭას ფესვები გამოიყენება, თუმცა უამრავი ქვეყნის მედიცინაში ფესვთან ერთად მის ზედა ბალახსაც იყენებენ. ბალახს აგროვებენ და სამკურნალო ნედლეულად ამზადებენ ივნისიდან აგვისტომდე, ხოლო ფესვებს სექტემბერ-ოქტომბერში ან ადრე გაზაფხულზე. ფესვებს ხშირ შემთხვევაში ნაწვიმარზე აგროვებენ, რადგან წვიმა მათი ნიადაგიდან ამოთხრას აადვილებს. ფესვებიდან შეგვიძლია მივიღოთ ფრუქტოზა და სპირტი, მაგრამ მისი მთავარი დანიშნულებაა ნატურალური ყავის შეცვლა ან მასთან შერევა, დოზით სამი წილი ყავა და ერთი წილი ვარდკაჭაჭა.

ვარდკაჭაჭას პრეპარატებს იყენებენ მადის აღმძვრელად, კუჭ-ნაწლავის მოქმედების გასაუმჯობესებლად, განსაკუთრებით კოლიტისა და გასტრიტის დროს. ასევე იყენებენ ღვიძლის, ნაღვლის ბუშტისა და თირკმელების დაავადებების შემთხვევაში. იძლევა კარგ შარდმდენ ეფექტს. გულის დაავადებებით გამოწვეული შეშუპებების დროს, ცნობილია აგრეთვე ვარდკაჭაჭას დამაწყნარებელი მოქმედება და მისი მიღება აგზნებისა და ნერვული სტრესის დროს. ვარდკაჭაჭა მიიჩნევა სისხლის გამწმენდ და ნივთიერებათა ცვლის გასაუმჯობესებელ მცენარედ, ამიტომ საკმაოდ გავრცელებულია მისი ნაყენის შინაგანი დანიშვნა კანის დაავადებების, წყლულების, გამონაყარების, ფერისმჭამელებისა და ფურუნკულოზის დროს. შედარებით ძლიერ ნაყენს ან ნახარშს იყენებენ გარეგან სახმარად ჭრილობების ჩამოსაბანად ან ძნელად შესახორცებელ ჭრილობებზე ნაყენების სახით. ვარდკაჭაჭა შხამიან მცენარეთა რიგს არ მიეკუთვნება, ამიტომ მისი პრეპარატების შეძენა თავისუფლად შეგიძლიათ.