ჰელმინთოზი – არის დაავადების ჯგუფი, რომელსაც ახასიათებს ჭიების გაჩენა, რომელბიც პარაზიტობენ ადამიანის ორგანიზმში. დღეისათვის ცნობილია ასეთი ჭიების დაახლოებით 400-მდე სახეობა. ლოკალიზაციის მიხედვით გამოიყოფა: გამჭვირვალე ჰელმინტოზები – ჭიები განლაგებულნი არიან ნაწლავის სანათურში; ჰეპათობილიარული სისტემის ჰელმინტოზი – ჭიები აზიანებენ შარდის ბუშტს და ღვიძლს; ფილტვების ჰელმინტოზი – ჭიები ბუდობენ ფილტვებში; ქსოვილის ჰელმინტოზი – ჭიები აზიანებენ კუნთებს და თავის ტვინს; ოფთალმოჰელმინტოზი – ჭიები ბუდობენ თვალებში. დაავადება ჩნდება ჰელმინტების კვერცხების გადაყლაპვისას, რომლებიც ორგანიზმში ხვდება ცუდად გარეცხილი ბოსტნეულის, ხილის, ხორცის, თევზის მიღებისას, რომლებმაც არ გაიარეს საჭირო თერმული დამუშავება.
დაავადებისთვის დამახასიათებელია შემდეგი სიმპტომები: საერთო დაუძლურება; სისუსტე; ალერგიული რეაქციების გაჩენა (ჭიჭნჭრის ციება); სწრაფი მოთენთვა; მადის დაქვეითება ან მომატება; გულისრევა; ღებინება; მწვავე ტკივილი მუცლის არეში; ძილში კბილების ჭრაჭუნი; კუჭის მოქმედების მოშლა (ფაღარათი, შეკრულობა); წონის სწრაფი დაკლება; კალასთან ერთად ჭიების ან მათი ფრაგმენტების გამოყოფა; ძილის დარღვევა. ზოგიერთი ჭია აზიანებს არა კუჭ-ნაწლავის ტრაქტს, არამედ სხვა ორგანოებს, მაგალითად ღვიძლს. ასეთ დროს პაციენტს აღენიშნება ტკივილი მარჯვენა ნეკნების ქვეშ, კანის სიყვითლე, გულისრევა.
მკურნალობის დასადგენად ექიმი-პედიატრი ატარებს შემდეგ პროცედურებს: კალას საერთო ანალიზი; სისხლის საერთო ანალიზი; ნაწლავის რენტგენოგრაფიული გამოკვლევა; პერიანალური არედან კანის სინჯის აღება. აუცილებელი მკურნალობა მოიცავს: ანტიპარაზიტულ პრეპარატებს; სორბენტებს; ფერმენტებს; იმუნომოდულატორებს; ჰეპატოპროტექტორებს. თუ არ მოხდება ჭიების დროული მოცილება, შესაძლოა განვითარდეს შემდეგი სახის გართულებები: სიყვითლე; გაუვალობა; პანკრეატიტი; კანის ჩირქოვანი დაავადება; ანემია. დაავადების პროფილაქტიკისთვის რეკომენდებულია: პირადი ჰიგიენის წესების დაცვა; გამოყენებამდე პროდუქტების საგულდაგულოდ გარეცხვა; საკვებად გამოყენებამდე ხორცის, თევზის, ზღვის პროდუქტების სათანადოდ, თერმულად დამუშავება; თამაშის დროს ბავშვების გაკონტროლება (პირში რომ არ ჩაიდონ ჭუჭყიანი საგნები, საკვები ან ხელები).