ევროს ბანკნოტების ახალ დიზაინზე მუშაობა გადამწყვეტ ფაზაში შედის. მიუხედავად იმისა, რომ ევროპის ცენტრალური ბანკი (ECB) რამდენიმე წელიწადში მათ დანერგვას გეგმავს, ერთ-ერთმა წინადადებამ უკვე გამოიწვია დებატები ვარშავასა და პარიზს შორის. მიზეზი არის ის, თუ როგორ დაიწერება პოლონელი ორგზის ნობელის პრემიის ლაურეატის, მარი სკლოდოვსკა-კიურის სახელი.
იანვარში, ევროპის ცენტრალური ბანკის მმართველმა საბჭომ გამოაცხადა ორი შერჩეული თემა: „ევროპული კულტურა“ და „მდინარეები და ფრინველები“. დიზაინი, რომელიც საზოგადოებისა და ჟიურის ყველაზე მეტ მხარდაჭერას მიიღებს, საბოლოოდ მიმოქცევაში გავა.
თემა „ევროპული კულტურა“ მიზნად ისახავს საზოგადოებისთვის იმ ფიგურების გაცნობას, რომლებმაც მნიშვნელოვანი როლი ითამაშეს ევროპული იდენტობის ჩამოყალიბებაში. მათ შორისაა ორგზის ნობელის პრემიის ლაურეატი (ფიზიკაში 1903 წელს და ქიმიაში 1911 წელს), რადიოაქტიურობის აღმომჩენი, მარი სკლოდოვსკა-კიური. მისი გამოსახულება ასახავს სცენას: ქალი ლექციას კითხულობს რვეულებითა და წიგნებით სავსე ოთახში.
პრობლემა მაშინ წარმოიშვა, როდესაც ევროპის ცენტრალურმა ბანკმა წარწერის სამუშაო ვერსია წარადგინა: მარი კიური (სკლოდოვსკა). ეს კომპრომისულ გადაწყვეტად მიიჩნეოდა, მაგრამ პოლონეთში ამან უკმაყოფილება გამოიწვია.
ბევრისთვის ნობელის პრემიის ლაურეატის ქალიშვილობის გვარის არარსებობა ან პოლონური გვარის ფრანგული ვერსიით ჩანაცვლება არა მხოლოდ ფორმალური, არამედ სიმბოლური საკითხია. ისინი ამას პოლონეთის წვლილის ევროპულ ისტორიაში დაუფასებლად მიიჩნევენ.
პოლონურმა მედიამ აღნიშნა, რომ სხვა ისტორიულმა ფიგურებმა – როგორიცაა მიგელ დე სერვანტესი ან ლუდვიგ ვან ბეთჰოვენი – თითოეულ ენობრივ ვერსიაში შეინარჩუნეს ორიგინალური სახელები. „რატომ უნდა იყოს მარი მარია, თუ მიხაელმა არ შეცვალა მიგელი?“.
მარია სკლოდოვსკა ვარშავაში დაიბადა 1867 წელს. პარიზში ჩასვლის შემდეგ შეძლო მან საერთაშორისო სამეცნიერო კარიერის დაწყება. თავად წლების განმავლობაში გვარის სხვადასხვა ვერსიას იყენებდა.
ევროპის ცენტრალური ბანკის მმართველი საბჭო საბოლოო დიზაინის არჩევას 2026 წელს გეგმავს. ამ გადაწყვეტილების შემდეგ, ახალი ბანკნოტების დაბეჭდვასა და მიმოქცევაში გაშვებამდე კიდევ რამდენიმე წელი დასჭირდება.
